Copëz nga prania shqiptare në Misirin fort të largët

-
"Vallja e shpatave ose valle arnaute" - nga Jean-Léon Gérôme, 1885


Folkloristi Spiro Dine shprehet si vijon për praninë e shqiptarëve në Misirin e largët (Egjipti sot) nën kohën e perandorisë otomane:

“...për fat të mirë atë kohë, ndodheshin edhe shqiptarë shumë në Egjipt, ngado të shkoje, do të piqje shqiptarë. Karakollët e Kajros qenë plot me gegë e toskë. Këngët e vallet nuk reshtnin: bozuku, tamburaja, bakllamaja buçitnin në të katër anët, na dukej sikur gjendeshim në Shqipëri; tregu i armëve , përveç shqiptarëve tjatër nuk kish, më të shumët gegë myslimanë e të krishterë mirditas, prandaj gjeta kohë të mbledh nga të dy anët (dialektet) prej gegëve dhe toskëve.” (nga vepra e tij “Valët e detit”, cituar nga Gjergj Zheji në librin e tij “Folklori shqiptar”).

(Në foto, një "arnaut" në Kajro (looking yll :-), dhe Muhamed Pasha i Egjiptit që ndërton një flotë të re.)


Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

"Vasha e bukur dhe trimi i ushtrisë së Skënderbeut", treguar prej Mitrush Kutelit

-
Image
Ilustrim nga Gazmend Leka për "Tregime të moçme shqiptare" Ishin dy vasha, sa të bukura aq të mira. Duheshin si motra; s’ndaheshin kurrë: bashkë në valle, bashkë për ujë, bashkë për thana, kudo, Njëra kish një vëlla të hijshëm si veten, po më të gjatë, trim. Ky kish shkuar të luftonte në ushtrinë e Skënderbeut, ndiqte e dëbonte turqit që kishin shkelur truallin e Arbrit. Ajo që kish vëllanë në ushtrinë e Skënderbeut i thosh shoqes: “Ti je e mirë si buka e ngrohtë. Unë s’të lë pa të marrë për tim vëlla; dua të të kem kunatë.”.   Vasha tjetër skuqej, ulte kryet. Shoqja bënte buzën më gaz dhe i vinte të dy duart mbi sup, i thosh prapë: “Kur shkoi për luftë më porositi të të them…” Dhe shu-shu-shu, diç i thosh në vesh. Ajo tjetra skuqej dhe më shumë, i vakeshin sytë e shkruar, po shoqja e sillte si e sillte fjalën dhe e bënte të qeshte. Dhe kur qeshte vasha, dukej sikur ishte gjithnjë pranverë, sikur vezullonte vesa nëpër lule. Një ditë i thirri shoqja shoqes: “Vemi motër
Read more

"Afër detit, afër mbretit.". Glauku, mbreti që rriste mbretër.

-
Image
Pirro dhe molosët në oborrin e Glaukut dhe Beroeasë. Beroea ishte molose, por emri i saj do të thotë borë, veri. Molosët dhe taulantët janë njësoj veriorë/malësorë/pyjorë, veçse të vendosur në zona të ndryshme. Mbreti Glauk (ose Glaukia) i fisit të madh të taulantëve, një prej gjashtë fiseve të para ilire, mbretëroi në vitet 335 – c. 302 para Krishtit. Ilirët nuk janë qeverisur kurrë si popujt e tjerë rrethues, me burokratë, struktura të korruptueshme shteti të mirëfilltë, etj., por prej kryepleqsh, të parësh të fisit, i cili, teksa rritej në numër, bëhej gjithmonë e më i fortë, e po kështu edhe prijësi i tij. Në këto kushte, mbretit Glauk fjala nderuese e deri diku përkëdhelëse “Lalë” e të tijës Shqipëri e Mesme i shkon më së miri. Emri i tij me shumë gjasa vjen ose është frymëzuar prej krijesës mitologjike Glaukus, një lloj hyjnie deti i epokave ilire e që do të thoshte “blu në të gjelbër”. Duke qenë se mbretëria e tij ishte pikërisht e vendosur buzë detit Adriatik dhe
Read more

Ramë Habili, Lala që s'e kapte plumbi.

-
Image
Ramë Habili, vdiq 23 qershor 1951. Në hierarkinë time kombkujtuese, sot është radha e luftëtarëve për liri. Duke parë paradën e turpshme komuniste në bulevard (qëllimi parësor i së cilës është përçarja popullit, gjë për të cilën do të shkruaj veçmas), m’u duk më me vend të flas për atë që pa harxhuar më shumë se një plumb municion vrau pinjollin komunist Kajo Karafili (Kanan Tafili): do të flasim për trimin dhe bajraktarin e fshatrave kavajas, Ramë Habili. Ky është një personazh në kufijtë e legjendës në fisin tim (jo anëtar i tij), me gjithë historitë e shumta që tregoheshin për të dhe drojën e qartë që i ruhej emrit të tij edhe shumë kohë pas vdekjes. Ramazan Habili, i biri i Abaz Aga Habilit, lindi në fshatin e thellë kavajas Gjinaj-Habilajt në 1895 në një familje patriote që nderonte mbretin dhe si ligj të vendit njihte lirinë. Familja kishte pozitë shumë të nderuar e të druajtur në krahinën e Kavajës e më gjerë në Shqipërinë e Mesme, duke ruajtur në mënyrë të palëkundur
Read more