Një qerre karrierë / A chariot of a career

Pamë dritën! / We saw the light!

Fjala “karrierë”, origjina dhe domethënia e saj.

Fjala “karrierë” e ka origjinën nga fjala latine “carrus”, që do të thotë një karrocë me rrota që, në kohën e qytetërimit romak, përdorej kryesisht për gara si ato që shohim te filmi “Ben-Hur” a të tjerë. (Vetë fjala “carrus” me shumë gjasa vjen nga fjala shqipe “qerre”.)

Mund të thuhet, pra, se ideja origjinale për konceptin e karrierës është ajo e një gare marramendëse, ku shumëkush mbetet i lënduar apo i vrarë, teksa karroca e tij me rrota rrëzohet pashmangshmërisht përpara furisë së fitimtarit... apo para mungesës së skrupujve nga ana e këtij të fundit, apo mungesës së energjisë nga humbësi, si të jetë rasti. Ky është shpjegimi pothuajse romantik.

Të paktë janë ata që mendojnë edhe për faktin se “carrus” romak nënkuptonte edhe se ky mjet është, në fund të fundit, mbartës barre. Kafsha e barrës këtu është sigurisht kali që tërheq karrocën, por njeriu që e drejton rrezikon të bëhet edhe ai vetë kafshë barre e ambicies, rrëmbimit nga lakmia, dhe humbjes së vetvetes dhe vlerave që nderon... nderonte. E gjitha kjo për një garë që më së shumti të vret, por më të rrallë të nxjerr fitues me shkumë nga goja prej vrullit.

Ndërkohë, dikush rrit fëmijë e punon tokën... pa “carrus”.

Fshati i gjyshërve të mi / My grandparents' village.

On the word “career”, its origin and meaning.

The word “career” originated from the Latin word “carrus”, which means a wheeled chariot that, in the era of Roman civilization, was mainly used in races like the ones in “Ben-Hur” and other films. (The word “carrus” itself originates most probably from the Albanian word “qerre”.)

It can thus be said that the original idea behind the concept of careers is that of a whirlwind race in which many people remain hurt or dead, as their wheeled chariot unavoidably fall before the fury of the victor… or before the lack of scruples on the victors side, or the lack of the necessary energy on the side of the loser… whatever the case may be. This is the almost romantic explanation.

Few are those who think of the fact that the Roman “carrus” also meant, at the end of the day, a burden-carrying vehicle. The beast of burden here is, of course, the horse pulling the chariot; however, the man riding in the chariot risks turning himself into a beast of burden for his ambition, greed-induced concussion, and the loss of himself and the values he honours… honoured, rather. All this for a race that most often kills, and seldom produces a real winner foaming from the rush.

Meanwhile, someone raises children and works the land… no “carrus” needed.