Mehmeti, i biri i Gjergjit: Një francez në Kavajën e 1800-ve / Mehmet, the son of George: A Frenchman in 1800s Kavaja
Vizatim me laps i një hani në Kavajë, nga Edward Lear, 11 tetor 1848 / Pencil drawing of a khan in Kavajë, by Edward Lear, October 11, 1848 Që prej një kodre, na zunë sytë Kavajën, rrëzëlluese me kopshte e pemë. Që nga larg, mund ta dallonim se, nga zona, aspekti dhe ngjyra, bëhej fjalë për një qytet mysliman. Kaurët kishin themeluar Durrësin, por besimtarët (myslimanë) ishin vendosur në Kavajë. Islami i shmanget detit, i cili është tejet i dashur për kaurët. Kundrejt bregdetit, ku uji nuk është kurrë i mirë dhe siguria kurrë e përsosur, ata parapëlqejnë tokat e gjelbra në rrëzë të kodrave, ku burimet janë më bollëk për larjet e tyre rituale e ku pemët ofrojnë hije për pushime të gjata e biseda me nge. Vajza kavajase me rroba lindore duke pirë kafe (Marubi, vitet 1920) / Kavaja girls in oriental clothes drinking coffee (Marubi, 1920s) Kaluam anash vargjesh me gomarë të vegjël të ngarkuar me qilima e katruve. Shqiptarë të mëdhenj e me pamje si djaj i mbanin në lëvizje k